Sint Jozef Parochie

Liturgisch jaar

Het kerkelijk jaar

Gedurende het ‘kerkelijk’ jaar gedenken we de belangrijkste gebeurtenissen die hebben plaatsgevonden tijdens het leven van Jezus en direct na zijn dood en verrijzenis. Zo kunnen we in een cyclus van steeds één jaar telkens weer de hoogtepunten van het leven van Jezus vieren en daardoor ons eigen leven steeds opnieuw met Hem verbinden. 

Aan het begin van het kerkelijk jaar – ook wel het ‘liturgische’ jaar – staat de geboorte van Jezus (Advent en Kersttijd); in het midden staan zijn dood en verrijzenis (Veertigdagentijd en Pasen) en aan het einde vieren we de bekroning van Jezus’ leven (Christus, Koning van het heelal). Tussen deze hoogtepunten in zit de 'tijd door het jaar'.

Advent en Kersttijd

De vier zondagen vóór Kerstmis vormen de Advent, waarin we ons voorbereiden op het feest van Jezus geboorte op 25 december. We horen hoe de engel Gabriël aan Maria aankondigt dat de Redder van de wereld uit haar geboren zal worden en hoe Jozef en Maria naar Bethlehem reizen.
In de Kersttijd staan we stil bij Jezus’ geboorte en de aanbidding van de herders (Kerstmis), zijn opdracht in de tempel van Jeruzalem (Besnijdenis), zijn familie, de wijzen uit het oosten (Driekoningen), en tenslotte de doop van Jezus in de Jordaan (Doop van de Heer). 

‘Tijd door het jaar’

Na de Kersttijd volgt de ‘tijd door het jaar’, verspreid over 34 zondagen. Deze lange periode wordt onderbroken door de Veertigdagentijd en de Paastijd (die loopt van Pasen tot Pinksteren). Daarna wordt de ‘tijd door het jaar’ hervat, welke tenslotte wordt afgesloten met het feest van Christus Koning eind november. Met de Advent die daarop volgt, begint weer een nieuw liturgisch jaar.

Veertigdagentijd

Met Aswoensdag na Carnaval begint de Veertigdagentijd, ook wel ‘Vastentijd’ genoemd. Dan krijgen we met de as van verbrande palmtakken een kruis op ons voorhoofd getekend: “Gedenk, mens, dat ge van stof zijt en tot stof zult terugkeren." 
Vanaf Aswoensdag hebben we vijf zondagen om naar de Goede Week en Pasen toe te leven. De Goede Week begint met Palmpasen (Palm- of Passiezondag). Daarna volgen de “drie heilige dagen” van Witte Donderdag, Goede Vrijdag en Stille Zaterdag en tenslotte het grootste feest van ons christelijk geloof: Pasen.
Met Palmpasen gedenken we Jezus’ intocht in Jeruzalem. De mensen zwaaiden Hem toe met palmtakken in de hand en zongen: “Hosanna, gezegend die komt in de naam van de Heer!”
Op Witte Donderdag vieren we het Laatste Avondmaal van Jezus met zijn leerlingen. Toen heeft Hij ons de Eucharistie gegeven en gezegd: “Blijf dit doen om Mij te gedenken.” Zo wil Hij altijd onder ons blijven.
Goede Vrijdag is een dag van stille bezinning. Jezus is immers zijn leven voor ons gegeven aan het kruis. Deze dag is ‘goed’, omdat zijn kruisdood ons de verlossing heeft gebracht van onze zonden en van de eeuwige dood.
Stil blijft het ook op Stille Zaterdag, wanneer Jezus in zijn graftombe wacht op de verrijzenis.

Paastijd

Met Pasen vieren het centrale gebeuren van ons geloof: dat Jezus uit het graf is opgestaan. Door uit de dood te verrijzen opent Hij de poorten van het paradijs voor allen die in Hem geloven. Daarom komen we, op de vooravond van Pasen, samen om het paasvuur te ontsteken en met het Licht van Christus de duisternis van de dood te verdrijven. Met de verkondiging dat Jezus ondanks alles leeft, zetten we het feest van Pasen.
De Paastijd duurt zeven weken. Veertig dagen na Pasen valt het feest van Hemelvaart. Daarin vieren we dat de Jezus definitief terugkeert naar zijn hemelse Vader. Voortaan zit Hij aan de “rechterhand van de Vader”. Tien dagen later, op de vijftigste dag na Pasen, volgt dan het feest van Pinksteren. Daarmee vieren we dat Jezus vanuit de hemel de heilige Geest zendt aan zijn leerlingen. Jezus noemt die Geest de ‘Helper en Trooster’, met wie Jezus als de levende Heer zijn kerk opbouwt, dag voor dag, jaar voor jaar, door alle eeuwen heen. Met Pinksteren eindigt de Paastijd en hervat het kerkelijk jaar weer de gewone tijd door het jaar.

Voor wie het weten wil: de datum van Pasen wordt elke jaar bepaald door de stand van de maan: het wordt gevierd op de zondag van de eerste volle maan in de lente.

Overige feestdagen

Behalve de belangrijke feestdagen zoals Kerstmis, Pasen en Pinksteren, zijn er vele andere feesten, zoals de feesten van Maria, Jozef, de apostelen en andere, grote heiligen. Ze worden gevierd ofwel wereldwijd door de hele kerk, ofwel plaatselijk door het eigen bisdom. Sommige zijn alleen verplicht voor een bepaalde parochie of kerk, bijvoorbeeld het patroonsfeest of het feest van de kerkwijding.  

Lezingen op de zondagen 

Het liturgisch jaar is wat betreft de zondagse lezingen ingedeeld in een drie-jarige cyclus:
A-jaar: het evangelie van Matteüs;
B-jaar: het evangelie van Marcus;
C-jaar: het evangelie van Lucas.
In de Paastijd wordt altijd uit het evangelie van Johannes gelezen.

Op zondag is het thema van de evangelielezing bepalend voor de keuze van de eerste lezing uit het Oude Testament. De tweede lezing komt dan uit één van de apostelbrieven (epistel) en is een continulezing: elke zondag leest men verder in een bepaalde brief. In de Paastijd worden de lezingen uit het Oude Testament vervangen door lezingen uit de Handelingen van de Apostelen.

Voor de lezingen in de Eucharistievieringen door de week bestaat een cyclus van twee jaar, voor afwisselend de oneven en even jaren.

Liturgische kleuren

Elke liturgische tijd heeft zijn eigen kleur (zie de ‘kleurenschijf’):

  • rood: bij de gedachtenis van martelaren (met als eerste Goede Vrijdag) en feesten van de heilige Geest; Vuur - bloed - martelaarschap
  • groen: op alle andere dagen in de ‘Tijd door het jaar’. Hoop - groei en toekomst
  • wit: (of goud/geel) in Kersttijd en de Paastijd, maar ook op alle hoogfeestenfeest; Reinheid - schoongewassen zijn - licht - feest
  • paars: in de Advent en de Veertigdagentijd (de ‘boetetijden’) en bij de herdenking van overledenen; Ingetogenheid - boete - rouw
  • roze: mengelkleur van paars en wit, in de boetetijd breekt het wit van het feest door
  • zwart: diep verdriet - alle licht ontbreekt
Sint Jozef Parochie